English for Mining Engineers: Elements of Open-Pit Mining – Ил уурхайн элементүүд

Benches

Benches are possibly the most distinguishing feature of an open pit. Benches can be divided in into working benches and inactive benches. Working benches are in the process of being excavated, whereas inactive benches are the remnants of working benches left in place to maintain pit slope stability.

Догол

Догол нь ил уурхайн хамгийн онцлог шинж тэмдэг юм. Догол нь ажлын ба ажлын бус догол гэж хуваагддаг. Ажлын догол нь ухаж ачигдаж байдаг бол ажлын бус догол нь уурхайн хажуугийн тогтворжилтыг хангах зорилгоор үлдээсэн ажлын доголыг үлдээц билээ.

Between main benches, catch benches are left in place to prevent cascading material from compromising safety in active areas of an operation. Dozers or front end loaders can be used to aid the main excavator to maintaining good floor conditions. Furthermore, they can increase main excavator efficiency by reshaping the muck pile to increase bucket fill factors, and possibly aid in the selective mining of ore and barren rock.

Haul roads

Haul roads constitute a key element of an open –pit mine, providing the main haulage route for ore and overburden from active excavating areas to the pit rim or beyond.

The selection and application of a suitable wearing course, combined with regular application of water and chemical suppressants, are most feasible and effective options for dust suppression measures. In addition to the measures discussed previously, avoiding spillage also plays an important role in fugitive dust suppression and, possibly more importantly, prolonging tire life.

Some of the main contributes to a high rolling resistance and bad haul road performance are inadequate wearing course construction application as well as haul road defects such as potholing, rutting, loose material (dust and stones), corrugations (commonly referred as washboards), surface cracking, and insufficient drainage.

Overburden disposal

Overburden forms, by far, the largest volume of material produced by most open – pit mines. Overburden is deposited either top – down or bottom up. End dumping (or top – down dumping) of overburden involves dumping the material over an advancing face. During operation of the dump, only limited reworking of material by dozers is required. Recontouring starts after the end of the dump life. In paddock dumping (also knowing as bottom – up dumping), the layers of overburden are stacked by dumping on top of the dump, followed with spreading by bulldozers to form relatively thin layers.

Pit Expansion

Expansion of an open – pit mine is done in a series of phases, often referred to as pushbacks or cut backs.

Pushbacks can be either conventional or sequential. Essentially, both methods push back a pit shell the same distance horizontally; however, sequential pushback does this through a number of smaller, active benches pushed simultaneously at several levels, whereas a conventional pushback mines the whole horizontal extent of push back level before progressing to the next level. Different zones of sequential pushbacks are divided by haulroads.

Идэвхитэй үйл ажиллагаа явагдаж байгаа хэсэгт аюулгүй ажиллагааг хангах материал унахаас урьдчилан сэргийлж үндсэн доголуудын хооронд барих доголуудыг үлдээдэг. Улны нөхцөлийг сайтар хангахын тулд үндсэн экскаваторт тусалж бульдозер болон утгуурт ачигч ашиглаж болно. Үүнээс гадна тэдгээрийг нурлыг хэлбэршүүлж шанага дүүргэлтийг нэмэгдүүлэх замаар үндсэн экскаваторын ашигт ажиллагааг нэмэгдүүлэх, хүдэр ба хоосон чулуулгийг ялгаж ачих зэрэгт ашиглаж болно.

Уурхайн автозам

Уурхайн автозам нь ил уурхайн чухал элемент бөгөөд ухаж ачих идэвхтэй бүсээс хөрс болон хүдрийг уурхайн хүрээ болон түүнээс гадагш тээвэрлэх боломжийг хангадаг.

Замын хучилтыг зөв сонгож усан болон химийн тоос дарагчийг тогтмол хэрэглэх нь хамгийн дөт ба үр дүнтэй тоос дарах арга юм. Асгацаас зайлсхийх нь өмнө дурдсан арга хэрэгсэлүүд дээр нэмээд тоос дэгдэлтийг дарахаас гадна түүнээс илүү чухал байж болох дугуйны насжилтыг уртасгах чухал ач хобогдолтой. Өнхрөлтийн өндөр эсэргүүцэл болон автозамын бүрэн бус ашиглалтанд хүргэх зарим гол шалтгаан нь тохироогүй замын хучилт болон нүх хонхорхой, мөр, сийрэг материал (тоос ба чулуу), дэржигнүүр (нийтэд угаалгын нидрүүлэг), гадаргуугийн хагарал, хангалттай бус ус таталт зэрэгтэй холбоотой автозамын эвдрэл багтдаг.

Хөрсний овоолго

Өнөөг хүртэл хөрсний овоолго нь ихэнхи ил уурхайн үйлдвэрлэлийн бүтээгдэхүүний хамгийн их хэмжээг эзэлсээр ирсэн. Хөрс нь дээрээс доош, болон доороос дээшээ байдлаар байршуулагдаж болдог. Хөрсийг босоо ахилттай (дээрээсээ доошоо) овоолох үед материалыг ахилтын мөргөцөгийг давуулж буулгадаг. Овоолгын проссын явцад зөвхөн бага хэмжээний материалыг бульдозероор дахин шүлжүүлэх шаардлага гардаг. Овоолгын гүйцсэний дараа дахин хэлбэршүүлэх ажил эхэлдэг. Хэвтээ ахилттай овоолох (мөн доороосоо дээшээ овоолох гэж ярьдаг) үед хөрсний давхаргыг овоолгын дээгүүр буулгаж бульдозероор харьцангуй нимгэн үе үүсгэж тараадаг.

Уурхайн тэлэлт

Ил уурхайн тэлэлт нь ахилт буюу орол гэх дараалсан хэд хэдэн үе шатуудаар хэрэгждэг. Ахилт нь энгийн ба цуварсан байж болно. Үндсэндээ хоёр арга уурхайн хүрээг хэвтээ; гэвч цуварсан ахилтын үед хэд хэдэн түвшинд нэгэн зэрэг жижиг ажлын доголуудаар хэрэгждэг бол энгийн ахилтаар ахилтын түвшин дэх бүх хэвтээ тэлэлт нөгөө түвшинд шилжихийн өмнө бүрэн ашиглагддаг. Цуварсан ахилтын өөр өөр бүсүүд хоорондоо автозамаар тусгаарлагддаг.