Mineral deposit. Resources and reserves / Ашигт малтмалын орд. Нөөц ба баялаг.

Minerals Law of Mongolia (Article 4.1.9): "Mineral deposit" means mineral concentration that has been formed on the surface or in the subsoil resulting from geological evolutionary processes, where the quality and proven reserve is economically feasible to mine by production methods. William A. Hustrulid, Open Pit Mine Planning and Design, 2nd Edition, April 3, 2006, Taylor & Francis: Resources. A concentration of naturally occuring solid, liquid or gaseous material in or on the Earth’s crust in such form and amount that economic extraction of a commodity from the concentration is currently or potentially feasible.

Ашигт малтмалын тухай хуулиас (4.1.9 дүгээр заалт):  ”Ашигт малтмалын орд” гэж геологийн хувьсал, өөрчлөлтийн дүнд газрын гадарга, түүний хэвлийд бүрэлдэн тогтож чанар, нөөц нь тодорхойлогдсон, үйлдвэрийн аргаар олборлоход эдийн засгийн хувьд ашигтай эрдсийн хуримтлалыг хэлнэ.   William A. Hustrulid, Open Pit Mine Planning and Design, 2nd Edition, April 3, 2006, Taylor & Francis: Баялаг.  Ашигт агууламжийг хуримтлалаас ялган авахад эдийн засгийн үр ашиг нь өнөө эсвэл хэтдээ боломжтой газрын хэвлийд эсвэл гадаргуу дээр бүрэлдэн тогтсон хатуу, шингэн эсвэл хийн төлөвт буй байгалийн хуримтлал.

A resource can be subdivided into three categories: a)     Measured resource b)    Indicated resource c)     Inferred resource A reserve can be subdivided into three categories a)     Probable reserve b)    Proven reserve Reserve. A reserve that is that part of the resource that meets minimum physical and chemical criteriarelated to the specified mining and production practicies, including those for grade, quality, thichness and depth; and can be reasonably assumed to be economically and legally extracted or produced at the time of determination. Economic, mining, metallurgical, marketing,  environmental, social and governmental factors may cause material to move between resources and reserves.

Баялагийг дараах гурван бүлэгт хувааж болно:            a)      Тогтоосон баялаг            b)    Илрүүлсэн баялаг            c)     Таамагласан баялаг Нөөц нь дараах бүлэгүүдэд хуваагдана:            a)     Боломжтой нөөц             b)    Баттай нөөц Нөөц. Нөөц гэж агуулга, чанар, зузаан, гүн зэрэг тухайн уурхайн ба үйлдвэрлэлийн тогтоогдсон бодит нөхцөлд физик ба химийн хамгийн бага шалгууруудыг хангасан баялагийн хэсэг; тухайн цаг үедээ эдийн засаг ба эрх зүйн хувьд олборлох эсвэл боловсруулагдах боломжтой. Эдийн засаг, уул уурхай, металлург, байгаль орчин, нийгэм ба төр засгийн хүчин зүйлс тухайн материал баялагаас нөөцөд шилжихэд нөлөөлдөг.

Figure 5.1. Resources and Reserves (William A. Hustrulid, , 2006)

Зураг 5.2. Ашигт малтмалын нөөц, эрдсийн баялгийн ангиллын бүдүүвч (Монгол Улс)